Kalambigitan sa Tanan

Ubay-ubay nga katawhan karon ang nagkatag, tungog sa pagkabungkag sa ilang katilingban, sa ilang yuta, tungod ba sa katalagman gama sa tawo o kinaiyahan, tungod pod sa dagan sa kolonisasyon kaniadto ug globalisasyon karon.

Dakong impluwensiya sa kalibotan ang globalisasyon sa ekonomiya. Ginansiya ang importante, labaw sa tanan. Nahalap na sa ubang mga bililhon sa kinabuhi, sa kultura, katilingban, o sa tawo tungod
sa sulaw sa bulawan. Dakong gahom ang kwarta sa kalibotan karon. Apan ang bulag nga gamhanan mobangga sa tanang maagian sa iyang atubangan.

Dako ang krisis sa pinansiya karon sa tibuok kalibotan. Dayag nga ang nanghawod nga ekonomista
wala naghupot sa tanang tubag o solusyon. Dili lamang ekonomiya ang kinabuhi sa tawo. Dili lamang ginansiya.

Kon tungod sa kwarta, madaot ang kinabuhi sa kalibotan, maparot ang kinaiyahan, mahanaw ang kadaiyahan sa mga kultura, katawhan, pinulongan, o panglantaw sa kinabuhi ug pamaagi sa pagkinabuh, moabot tingali ang panahon nga makaamgo ta nga dili mausap ang kwarta. Unsay pulos kwarta kon wala nay mapalit, kon ang abot sa yuta mikunhod, kay nadaot ang yuta, o kaha nahugawan o nahiloan sa polusyon nga gibubo sa mga korporasyon diha sa iyang kasapaan ug kabukiran.

Balik ta sa katawhan, sa lokal nga katingban, kay sila gyod ang manalipod sa ilang yuta, sa ilang palibot ug puloy-anan. Kay sila gyod pod ang lunopan, mahiloan, mag-antos sa mga katalag man,kagutom, ug sa epekto sa kabangis sa tawo diha sa iyang kinaiyahan ug isigkaingon. Angay balikan gyod ang kaugalingong pag-ila sa palibot, sa kinabuhi, sa isigkaingon, sa kinaiyahan.

Balik sa pag-atiman sa maayong gawi ug kinaiya sa katawhan, sa iyang kultura ug pinulongan, kay dinhi nahipos ang mga kaamgohan ug kasayoran kon unsaon pag-atiman sa palibot, sa yuta ug sa isigkaingon. Kay ang kaalam nga nahipos diha sa pinulongan, maoy panglantaw sa kinabuhi nga nahilambigit gyod sa dapit nga gipuy-an ug sa katilingban nga gikahimugsoan.

Atimanon ang pinulongan kay aron mahibalik sa kaamgohan ang katawhan, nga maoy moatiman sa ilang yuta, ug sa tanan, lakip nang pagpalambo sa iyang kalibotan sa kultura ug pinulongan. Ang pinulongan, katawhan, ug yuta nga puloy-nan nagkalambigitanay.

Kon madaot ang kalambigitan, mameligro ang tanan.

Ang Katawhan

Pait naman kaayo kon ang katawhan ilogan og yuta, kawatan ka'g panahon tungod sa kolonisasyon, apan ang labing sakit kon ang katawhan hikawan sila sa ilang pagka-Katawhan o pagka nasod. Kon ang usa ka katawhan gihikawan og gahom sa ilang kabubut-on, kon dili na sila kabuot kon paunsa sila magkinabuhi, o kon paunsa sila gusto molambo, pagkapaita.

Katungod sa usa ka nasod kun katawhan ang iyang katungod sa pagbuot sa iyang kaugalingong kinabuhi, iyang kaugalingong pagpalambo. Hangtod gihupdtan pa sa usa ka
katawhang ang iyang kagawasan ug kabubut-on isip usa ka katawhan, buhi ang iyang paglaom, buhi ang iyang pagka-nasod. Kon nadagma man sila, makabarog pa. Kon napildi, makabangon pa. Makadesisyon pa sila kon diin sila paingon, gikan sa ilang kapildihan.

Apan kon mismo ang gahom sa pagbuot sa ilang kaugalingong katawhan, giilog na gikan kanila. Pastilan, wala nay labing pait.

Unsaon man aron maangkon balik sa katawhan ang iyang pagka-katawhan? Unsaon nila pag-angkon balik ang ilang kaugalingon? Mahikaw man tingali ang ilang katungod? Makawat ang ilang kusog isip usa ka katawhan? Mapilde man tingale, apan naa gihapon sa katawhan ang katakos sa pagbalik angkon sa ilang kaugalingon. Kay dili mawala ang maong hiyas sa ilang pagkakatawhan, gawas na lang tingali kon hingpit nang mapuo ang tibuok katawhan. Hangtod, naa pa sila, hangtod nga magkasinabot pa, hangtod nga mobati pagkatungod ug katungdanan alang sa ilang kaugalingon, maangkon pa nila balik ang unsay ila nga gahom o hiyas isip usa ka katawhan.